Column

Wedstrijdonderwijs

21-03-2016
Een wedstrijd, welke wedstrijd het ook is, is bedoeld om mensen in twee groepen te verdelen: winnaars en verliezers. Daarbij zijn er, logischerwijze,  altijd meer verliezers dan winnaars. Toch wil ook ROC Mondriaan, ons MBO-onderwijs, hun geld en tijd in gaan zetten op excellente studenten. Honderd van hen worden geselecteerd om vervolgens een prestigieuze stageplek als beloning te winnen. Wedstrijdonderwijs. En daar staat zo'n schoobestuur bij te jodelen en de horlepiep te dansen alsof het iets grandioos is. Dat is het niet. Onderwijs is geen wedstrijd en dat moet je er ook niet van willen maken. 'Het is helemaal niet verkeerd als mensen zich willen onderscheiden', zegt bestuursvoorzitter Pierre Heijnen, prominent lid van de PvdA. Blijkbaar is nivelleren niet zijn feestje maar blijft dat voorbehouden aan partijvoorzitter Hans Spekman. Een socialist die het verschil juist aanwakkert in plaats van 'de boel bij mekaar te houden', zoals een andere prominente PvdA'er zichzelf ooit ten doel stelde, als burgemeester van Amsterdam. Iedereen kent de verhalen van kinderen uit rijkere gezinnen die aan alle kanten worden bijgespijkerd om toch vooral op het VWO te belanden. Daar is geld genoeg beschikbaar. Het heeft er alle schijn van dat nu ook de toppers uit het MBO-onderwijs worden gefilterd en dat de rest - ja de rest, wat daarmee te doen? Die zijn blijkbaar niet excellent. Wat zijn ze dan? Opgegeven? Een competitie-element zal zeker bepaalde leerlingen uitdagen - degenen die het tóch al beter deden. De vraag is wie zich bekommert om de achterblijvers. De zittenblijvers. Er zijn leerlingen die écht hun best doen, blokken, zwoegen, zweten en terecht trots zijn op een zes. De zesjescultuur is staatssecretaris Bussemaker echter een doorn in het oog. Ze geeft subsidie - maar alleen voor MBO-scholen met excellente leerlingen. Wees nou eens eerlijk: die zijn er gewoon te weinig in het MBO. Anders hadden ze wel ergens anders gezeten. Je moet iedereen uitdagen het beste uit zichzelf te halen, zeker. Maar zoek niet naar iets 'excellents' dat er domweg niet is. Van MBO'ers wordt vaak beweerd dat ze niets kunnen; je begint je af te vragen of dat komt door een leiding die zelf weinig kundigheid toont.